Hạt vừng (hay hạt vừng, mè đen) là một loại hạt khá phổ biến với người Việt Nam. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết công dụng của hạt vừng đối với sức khỏe và những lợi ích tuyệt vời mà chúng mang lại
Khám bệnh: Bác sĩ Nguyễn Thượng Hạnh · Khoa Nội – Nội tổng quát · Bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Ninh
Hạt vừng (hay hạt vừng, mè đen) là một loại hạt khá phổ biến với người Việt Nam. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết công dụng của hạt vừng đối với sức khỏe và những lợi ích tuyệt vời mà chúng mang lại
Tác dụng của vừng đen là gì? Không chỉ có công dụng tuyệt vời trong việc làm đẹp, làn da mịn màng, tươi trẻ, hỗ trợ làm rám da tự nhiên mà hạt vừng còn rất tốt cho hệ tiêu hóa nhờ tác dụng nhuận tràng, chữa chứng khó tiêu. Ngoài ra, loại hạt này còn là nguồn cung cấp vitamin E, B và canxi dồi dào cho cơ thể. Hello Bacsi mời bạn tìm hiểu chi tiết 10 công dụng của hạt vừng.
Tiêu thụ khoảng 30 g hạt vừng chưa bóc vỏ (tương đương 3 muỗng canh) cung cấp cho cơ thể 3,5 g chất xơ, chiếm 12% lượng chất xơ chúng ta cần mỗi ngày.
Chất xơ giúp hỗ trợ sức khỏe đường tiêu hóa. Ngoài ra, các nhà khoa học gần đây đã chỉ ra rằng việc tăng cường chất xơ trong chế độ ăn hàng ngày có thể đóng vai trò làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim, một số loại ung thư, béo phì và tiểu đường loại 2.
Tác dụng của mè đen có thể giúp giảm cholesterol và mức chất béo trung tính cao. Điều này làm giảm các yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim.
Nếu ăn 30 g hạt vừng, cơ thể sẽ được cung cấp 5 g protein. Protein rất cần thiết cho sức khỏe con người vì nó giúp xây dựng mọi thứ từ cơ bắp đến nội tiết tố. Do đó, hạt vừng là một nguồn protein thực vật tương đối cao.
Để tối đa hóa lượng protein có sẵn, hãy ngâm và rang hạt mè đen trước khi ăn. Quá trình rang giúp giảm oxalat và phytate có trong các loại hạt này. Đây là hai hợp chất cản trở quá trình tiêu hóa và hấp thụ protein của cơ thể.
Đặc biệt, hạt vừng chứa ít lysine, một loại axit amin thiết yếu có trong thực phẩm có nguồn gốc động vật. Do đó, nếu là người ăn chay, bạn có thể bù đắp lượng axit amin này trong cơ thể bằng cách tiêu thụ các loại đậu như đậu và đậu xanh vì chúng rất giàu lysine. Mặt khác, hạt vừng rất giàu methionine và cysteine, hai loại axit amin mà các loại đậu không có nhiều.
Huyết áp cao là một yếu tố nguy cơ chính gây ra bệnh tim và đột quỵ. Hạt vừng rất giàu magie, một loại khoáng chất giúp hạ huyết áp. Ngoài ra, lignans, vitamin E và các chất chống oxy hóa khác trong hạt vừng có thể giúp ngăn ngừa sự tích tụ mảng bám trong động mạch, có khả năng giữ cho huyết áp ổn định.
Trong một nghiên cứu, những người bị huyết áp cao tiêu thụ 2,5 g bột hạt mè đen. Vào cuối tháng, chỉ số huyết áp tâm thu của họ giảm 6% so với nhóm dùng giả dược.
Hạt mè nguyên hạt hoặc nguyên vỏ rất giàu chất dinh dưỡng giúp tăng cường sức khỏe của xương. 30 g hạt mè cung cấp cho cơ thể lượng khoáng chất so với nhu cầu khuyến nghị hàng ngày:
canxi
magie
mangan
KẼM
Ăn hạt vừng có thể giúp chống viêm. Viêm lâu dài, thậm chí ở mức độ thấp có thể là một trong nhiều nguyên nhân gây ra nhiều tình trạng mãn tính như béo phì, ung thư, bệnh tim và thận.
Những người bị bệnh thận ăn hỗn hợp 18 g hạt lanh, 6 g hạt vừng và 6 g hạt bí ngô mỗi ngày trong 3 tháng đã thấy các dấu hiệu viêm của họ giảm từ 51 xuống 79%. Tuy nhiên, vì nghiên cứu này đã thử nghiệm hỗn hợp ba loại hạt nên tác dụng chống viêm của riêng hạt vừng là không chắc chắn. Nhưng các nghiên cứu trên động vật sử dụng dầu hạt mè cũng cho thấy tác dụng chống viêm. Điều này có thể là do sesamin, một hợp chất có trong hạt mè và dầu mè.
Tác dụng của mè đen, mè trắng là nguồn cung cấp dồi dào các vitamin nhóm B như thiamine (B1), niacin (B3) và vitamin B6 cần thiết cho hoạt động bình thường của tế bào và quá trình trao đổi chất. Ngoài ra, vitamin B6 còn tham gia vào quá trình sản xuất huyết sắc tố.
Ba muỗng canh hạt vừng (khoảng 30 g loại đã bóc vỏ) cung cấp nhiều vitamin hơn nhu cầu khuyến nghị hàng ngày:
Thiamine (B1)
Niacin (B3)
vitamin B6
Để tạo ra các tế bào hồng cầu, cơ thể bạn cần một số khoáng chất và vitamin như sắt, đồng và vitamin B6. Hạt vừng là một nguồn phong phú của các khoáng chất này. Để phát huy tác dụng của mè đen, theo nhu cầu khuyến nghị hàng ngày, 3 thìa hạt mè (khoảng 30 g) cung cấp khoảng:
Sắt
ĐỒNG
Để tăng khả năng hấp thụ các khoáng chất này của cơ thể, bạn nên ngâm hoặc rang các loại hạt này trước khi sử dụng.
Hạt vừng chứa ít carbohydrate nhưng giàu protein và chất béo lành mạnh nên giúp kiểm soát lượng đường trong máu, rất thích hợp cho người bị tiểu đường. Chúng cũng chứa pinoresinol, một hợp chất có thể giúp điều chỉnh lượng đường trong máu bằng cách ức chế hoạt động của enzyme tiêu hóa maltase.
Maltase phá vỡ đường maltose, được sử dụng làm chất làm ngọt trong một số thực phẩm. Nó cũng được sản xuất trong ruột của bạn từ quá trình tiêu hóa các loại thực phẩm giàu tinh bột như cơm, bánh mì, mì ống, bún, phở… Pinoresinol ức chế quá trình tiêu hóa đường maltose có thể dẫn đến lượng đường trong máu cao.
Các nghiên cứu trên động vật và con người cho thấy rằng tiêu thụ hạt vừng có thể làm tăng tổng lượng hoạt động chống oxy hóa trong máu của bạn. Các lignan trong hạt vừng hoạt động như chất chống oxy hóa, giúp chống lại stress oxy hóa, một phản ứng hóa học có thể làm hỏng tế bào của bạn và làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh mãn tính.
Ngoài ra, hạt vừng có chứa một dạng vitamin E gọi là gamma-tocopherol, một chất chống oxy hóa giúp chống lại bệnh tim.
Việc sử dụng hạt vừng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, bạn nên lưu ý nếu người nhà nào có tiền sử dị ứng thì không nên ăn hoặc ăn từng chút một để theo dõi phản ứng của cơ thể. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng bất thường nào, hãy đến bệnh viện ngay lập tức.
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho kết quả chẩn đoán hay điều trị y tế.
Tư vấn y tế:
Bác sĩ Nguyễn Thượng Hạnh
Khoa Nội – Nội tổng quát · Bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Ninh